(sich) legen vs. liegen
Almanca’da en sık karıştırılan fiiller arasında “(sich) legen” ve “liegen” fiilleri bulunmaktadır. Her ikisi de Almanca’da “uzanmak” anlamına geldiği için genelde kullanımları karıştırılır. Bu yazımızda “(sich) legen” ile “liegen” fiilleri arasındaki farkı ve kullanımlarını öğreneceğiz.
Bu fiiller edatlar ile kullanılır. İlk önce bu edatlar nedir ve nasıl kullanılır bunları öğrenelim, sonra fiillere geçeceğiz.
Wechselpräpositionen
Konuya giriş yapmadan önce “Wechselpräpositionen” nedir buna bir göz atalım, sonrasında bu iki fiilin kullanımını öğrenelim.
Almanca’da birçok edat vardır ve bunlara “präpositionen” adı verilir. Bazı edatlardan sonra sadece akkusativ gelirken, bazılarından sonra sadece dativ gelir.
Wechselpräpositionen ise değişkenlik gösteren edatlardır. Yani bu edatlardan sonra hem dativ hem de akkusativ gelebilir. Bu duruma göre değişiklik gösterir.
Almanca’da değişiklik gösteren edatlar “an, neben, vor, unter, hinter, zwischen, auf, über, in” edatlarıdır. Cümlede yönelme varsa bu edatlardan sonra akkusativ gelirken, konum bildirme varsa dativ gelmelidir.
(sich) legen
“(sich) legen” Almanca’da “koymak, uzanmak” anlamlarına gelir. Genelde kağıt, telefon gibi nesneler bir yere yatay konulduğunda kullanılır. Bu durumda “sich” kullanmaya gerek yoktur.
Bir kişi bir yere (koltuk, yatak vs.) uzanacaksa yine bu fiil kullanılır. Bu durumda eylemden etkilenen kendisi olduğu için “sich” ile birlikte kullanılır.
Bu fiil bir yönelme fiilidir, bu nedenle kullanılan edattan sonra akkusativ kullanılması gerekir.
liegen
“liegen” fiili Almanca’da “durmak, uzanmak” anlamlarına gelir. Kağıt, telefon gibi nesneler bir yerde yatay duruyorsa ya da biri bir yerde uzanıyorsa o zaman bu fiil kullanılabilir.
Bu fiil konum bildirir, bu nedenle kullanılan edattan sonra dativ kullanılmalıdır.
die Beispiele
Karşılaştırabilmek ve daha iyi anlayabilmek için birkaç örneğe göz atalım.
1) Ich lege mich auf den Boden. (Yere uzanıyorum.)
Burada yere doğru bir yönelme vardır. Bu nedenle edattan sonra (auf) akkusativ kullanılması gerekir.
2) Ich liege auf dem Boden. (Yerde uzanıyorum.)
Burada kişi hali hazırda yerdedir. Bu nedenle edattan (auf) sonra dativ kullanılması gerekir.
3) Ich lege das Baby auf das Bett. (Bebeği yatağa (yatay) koyuyorum.)
Burada yatağa doğru bir yönelme vardır. Bu nedenle edattan sonra (auf) akkusativ kullanılması gerekir.
4) Das Baby liegt auf dem Bett. (Bebek yatakta yatıyor.)
Burada kişi (bebek) yatakta yatıyor. Bu nedenle edattan (auf) sonra dativ kullanılması gerekir.
5) Ich lege die Tastatur unter den Stuhl. (Klavyeyi sandalyenin altına koyuyorum.)
Burada sandalyenin altına doğru bir yönelme vardır. Bu nedenle edattan sonra (unter) akkusativ kullanılması gerekir.
6) Die Tastatur liegt unter dem Stuhl. (Klavye sandalyenin altında duruyor.)
Burada klavye sandalyenin altında yatay bir şekilde duruyor. Bu nedenle edattan (unter) sonra dativ kullanılması gerekir.
Özet
(sich) legen: koymak (yatay), yatmak
Yönelme belirtir, kullanılan edattan sonra akkusativ kullanılmalıdır.
liegen: durmak (yatak), uzanmak
Konum belirtir, kullanılan edattan sonra dativ kullanılmalıdır.
Konu tekrarı yapmak için 10 soruluk ücretsiz testi çözebilirsiniz.
Almanca öğrenmeye yeni başladıysanız ve öğrendiklerinizi pekiştirmek için Almanca-Türkçe kaynak arıyorsanız Almanca Öğreniyorum’um hazırladığı Almanca A1 çalışma dosyasını Etsy üzerinden, kayıt olmadan ya da hesap açmadan satın alabilirsiniz.
Tüm A1 konularını içeren* ve içerisinde 1000’den fazla boşluk doldurma sorusu bulunan Almanca A1 Çalışma Dosyasını incelemek ve almak için dosyanın üstüne tıklamanız yeterli.
* Dosya içerisinde konu anlatımı yer almamaktadır.
